Trầm cảm sau sinh

Trầm cảm sau sinh (tiếng Anh: postpartum depression) là một dạng của bệnh trầm cảm ảnh hưởng chủ yếu đến phụ nữ và một số ít nam giới sau khi đứa con sinh ra. Các báo cáo cho thấy tỉ lệ mắc bệnh biến thiên rất rộng, từ chỉ một vài cho đến hàng chục phần trăm, nguyên nhân là do các tiêu chuẩn chẩn đoán không thống nhất ở các nước. Theo một nghiên cứu nhỏ tại Bệnh viện Hùng Vương, Thành phố Hồ Chí Minh tỉ lệ bệnh nhân có dấu hiệu trầm cảm sau sinh là 41{7f69125d9954dd630b8f27fd504df4cc10101366d4fb66c9e522e83447e8ba15}, còn theo báo cáo mới hơn tại Bệnh viện Từ Dũ con số này chỉ là 12,5{7f69125d9954dd630b8f27fd504df4cc10101366d4fb66c9e522e83447e8ba15} trong đó 5,3{7f69125d9954dd630b8f27fd504df4cc10101366d4fb66c9e522e83447e8ba15} trầm cảm thực sự. Một nghiên cứu khác cho thấy, cứ 7 phụ nữ Mỹ thì có khoảng 1 người mắc trầm cảm trước lúc có bầu, trong thời gian mang thai và sau khi sinh em bé, kết quả còn phát hiện thêm rằng hơn một nửa số phụ nữ trầm cảm sau khi sinh cũng từng trải qua cơn trầm cảm trước khi có bầu và trong suốt thời gian mang thai. Trầm cảm sau sinh ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe bà mẹ, đặc biệt là sự phát triển trí tuệ, cảm xúc và thể chất của đứa trẻ, tuy vậy đáng mừng là bệnh này đáp ứng tốt với điều trị. Bệnh còn có tên khác là Trầm cảm hậu sản, trầm cảm sau sanh. Ngoài ra ở những thời điểm đặc biệt khác của cuộc đời, phái nữ cũng có nguy cơ cao như trầm cảm trong giai đoạn tiền kinh nguyệt, rối loạn khí sắc liên quan đến thời kì mãn kinh.

Trầm cảm sau sinh ảnh hưởng như thế nào?

• Ảnh hưởng đến bản thân người mẹ

Thể chất: sụt cân, suy dinh dưỡng.
Tinh thần: suy nhược thần kinh, hoang tưởng, hành vi nguy hiểm.

• Ảnh hưởng đến người thân

Nhẹ: Chồng và con không được chăm sóc tốt. Gia đình không được vui vẻ.

Dấu hiệu cơ bản nhận biết trầm cảm sau sinh

Về cơ bản, trầm cảm sau sinh là tình trạng rối loạn cảm xúc tiêu cực, liên quan đến những suy nghĩ, cảm giác mệt mỏi, buồn chán và lo lắng xuất hiện sau sinh. Dạng trầm cảm này có thể nhẹ, vừa hoặc nặng, có thể thoáng qua hoặc kéo dài, thậm chí có thể không tự hết nếu không có biện pháp can thiệp.

1. Tâm trạng buồn bã
2. Giảm hứng thú hoạt động
3. Cảm thấy vô dụng hay tội lỗi
4. Khó tập trung hoặc không quyết đoán
5. Thường nghĩ đến cái chết và tự tử
6. Thay đổi khẩu vị và tăng hoặc giảm cân
7. Mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều
8. Suy nghĩ, hành động, phản ứng chậm
9. Mệt mỏi, thiếu sinh lực

Nhận biết sớm bệnh trầm cảm sau sinh

• Suy nhược cơ thể

• Lo lắng

Những bà mẹ suy yếu thường hay có nhiều mối lo, thường là về sức khỏe bản thân. Có thể họ cảm thấy đau dữ dội ở đâu đó nhưng bác sĩ lại chẳng tìm ra nguyên nhân. Thường là đau ở đầu và ở cổ. Những người khác lại đau lưng, đau ngực, có thể là do các vấn đề về tim. Bà mẹ có nhiều than phiền về sức khỏe đến nỗi điều này càng làm cho họ stress thêm.

Triệu chứng thường gặp nhất là đau một vùng nào đó trên cơ thể và cảm giác bị bệnh. Những triệu chứng này sẽ trở nên trầm trọng nếu không được chữa trị.

• Hoảng hốt
  

• Căng thẳng
  

• Cảm giác bị ám ảnh
  

• Mất tập trung
  

• Rối loạn giấc ngủ
  

• Tình dục
  

Cách giúp mẹ cảm thấy thoải mái bao gồm đụng chạm nhẹ, ôm ấp và vuốt ve, sẽ tốt cho cả hai.

Điều trị bệnh trầm cảm sau sinh

• Hỗ trợ từ người thân

Hãy nhớ rằng trầm cảm không phải là một dấu hiệu của bệnh. Thường thì một người mẹ trầm cảm không thích sự cô độc, do vậy hãy cố gắng sắp xếp để lúc nào cũng có 1 người mà cô ta có thể tin tưởng ở bên cạnh.

• Điều trị bằng thuốc

Nếu dùng thuốc làm người bệnh cảm thấy khó chịu hơn thì nên đến bác sĩ đổi thuốc, nếu bạn dùng thuốc trong vài tuần mà không hiệu quả thì cũng nên đến bác sĩ thay đổi thuốc khác mạnh hơn hoặc tăng liều.

• Tư vấn

Chuyên gia tư vấn có thể giúp ích.

Nếu trầm cảm nhẹ thì việc tư vấn đơn thuần có thể giúp người bệnh vượt qua được.

Nếu trầm cảm nặng có điều trị thuốc thì việc tư vấn cũng giúp ích cho bệnh nhân.

Tư vấn có thể mỗi tuần 1 lần hoặc hơn.

• Vai trò của bản thân

Đừng ép bản thân làm những điều mình không thích hoặc những điều gây khó chịu.

Phòng tránh bệnh trầm cảm sau sinh như thế nào?

• Động viên, gần gũi và chia xẻ với thai phụ về cuộc chuyển dạ và chăm sóc bé sau sinh.
• Hướng dẫn thai phụ về việc nuôi con bằng sữa mẹ.
• Dùng Progresterone liều cao cho sản phụ sau sanh bằng cách tiêm liều giảm dần trong 8 ngày. Sau đó người mẹ dùng vòng Progresterone cho đến khi có kinh nguyệt trở lại.
• Dùng thuốc chống trầm cảm trong 3 tuần cuối của thai kì. Nhiều bác sĩ cảm thấy nguy hiểm khi dùng thuốc này đối với phụ nữ có thai. Nhưng một số lại thấy lợi ích của người mẹ quan trọng hơn.